metoda ackermanna

Metoda dr Ackermanna oparta jest na 50 letnim doświadczeniu w leczeniu manualnym kręgosłupa. W wyniku tej pracy, powstała terapia oparta na bardzo dokładnym badaniu przestrzennego ustawienia układu kostnego, oraz skutecznym postępowaniu chiropraktycznym. Każdy ruch w tej terapii, charakteryzuje się precyzją i dokładnością, dając zamierzony efekt. Fizjoterapeuci stosujący tę metodę, poza znakomitą znajomością anatomii, fizjologii, patofizjologii, posiadają duże wyczucie palpacyjne.

Metoda Ackermanna pozwala na działanie w miejscu występowania zaburzenia, w sposób celowany. Dlatego podczas zabiegu zostaje odblokowany tylko i wyłącznie ten kręg, który powodował u Pacjenta ból lub inne dolegliwości. Przy zastosowaniu metody dr Ackermanna, w ciągu jednego, lub kilku zabiegów, można usunąć lub znacznie złagodzić dolegliwości.

Przyczyny dolegliwości.
Duża część dolegliwości bólowych w obrębie narządu ruchu, w tym w obrębie kręgosłupa, spowodowana jest odwracalnymi zaburzeniami mechaniki. Oznacza to, że można je leczyć bez operacji. Nieprawidłowe położenie poszczególnych części szkieletu względem siebie, może prowadzić do stanów patologicznych, mających charakter miejscowy lub odruchowy – zmiany w jednej części naszego organizmu wywołują reakcje w częściach odległych. Możliwa jest także sytuacja odwrotna – silny ból lub emocje, mogą modulować odruchy i za pośrednictwem napiętych mięśni, wpływać na przemieszczenia w obrębie szkieletu. Nabyte w ten sposób przemieszczenia mogą stać się źródłem dolegliwości. Długo utrzymujące się zmiany odwracalne (tzw. funkcjonalne), przyczyniają się do powstawania, lub pogłębiania się, nieodwracalnych zmian strukturalnych.

Istotą postępowania w metodzie Ackermanna jest odnajdywanie i usuwanie zmian funkcjonalnych, a tym samym zmniejszenie, a nawet zapobieganie dolegliwościom.

Ogromną rolę w terapii według metody Ackermanna odgrywa tzw. „fenomen sekundowy”. Pozwala on, na precyzyjne określenie, czy widoczne zmiany w ustawieniu przestrzennym, wiążą się z problememfunkcjonalnym (odruchowym), czy strukturalnym. Informacja ta, ma fundamentalne znaczenie w dalszym postępowaniu terapeutycznym. Ustawienie kręgosłupa uzależnione jest od jego podstawy – kości krzyżowej. Kość krzyżowa, podtrzymywana jest przez dwie kości biodrowe. Ich położenie względem siebie, oraz wz ględem płaszczyzny poprzecznej (równoległej do podłoża), ma decydujące znaczenie dla prawidłowego ustawienia kręgosłupa. Ukośnie ustawiona (skręcona) miednica, powoduje wadliwe ułożenie całego kręgosłupa zaczynając od odcinka lędźwiowego przez piersiowy, szyjny, aż do podstawy czaszki.

Tak powstałe zaburzenie mechaniki, w połączeniu z obciążeniem wynikającym z codziennej aktywności ruchowej, często bywa źródłem dolegliwości, a nawet przyczyną poważnego uszkodzenia (np. uszkodzenia krążka międzykręgowego – dyskopatia). Leczenie odcinka lędźwiowego lub szyjnego kręgosłupa, niejednokrotnie dopiero wtedy przynosi spodziewane, długotrwałe efekty, gdy najpierw przywróci się prawidłową pozycję miednicy.

Nabyte przemieszczenie w obrębie miednicy – nieprawidłowe położenie kości biodrowych względem kości krzyżowej, prowadzi do różnych typów dalszych zmian, których wynikiem jest m.in. pozorne skrócenie kończyny. Mimo, iż Pacjent stoi na równym podłożu i obie nogi są równomiernie obciążone, jedna głowa kości udowej może znajdować się niżej. Różnica widoczna jest na zdjęciu rentgenowskim, oraz podczas precyzyjnego badania manualnego. Zmiany w ustawieniu kości kończyny po stronie „krótszej” nogi, powodują zazwyczaj wygięcie się kolana do tyłu i na zewnątrz. Takie ustawienie kości, może być źródłem niektórych dolegliwości stawu kolanowego, a ich pierwotną przyczyną jest przemieszczenie w obrębie miednicy.

Prosta miednica – prosty kręgosłup. Skręcenie miednicy prowadzi do skoliozy.

Skręcenie miednicy często pojawia się już u dzieci. Z powodu asymetrycznego ustawienia kości miednicy dziecko chodzi i siedzi krzywo. Początkowo nie odczuwa żadnych dolegliwości, ponieważ jego ciało jest jeszcze wystarczająco gibkie – jest w stanie zaadaptować się do zaistniałej sytuacji. Plastyczny jeszcze kościec jest modelowany przez nieprawidłowe obciążenia. Funkcjonalne (pozorne) skrócenie kończyny dolnej, będące następstwem skręcenia miednicy, w miarę dorastania, przyczynia się do powstawania wtórnej skoliozy kompensacyjnej (dalsze zmiany przystosowawcze), która w momencie, gdy organizm jest już w pełni ukształtowany, nie daje się korygować, pozostaje jako trwała wada postawy i może doprowadzić do szkodliwych następstw np. w postaci silnego bólu kręgosłupa. Specyfika budowy naszego układu nerwowego powoduje, że niektóre z dolegliwości wynikające ze zmian w obrębie kręgosłupa, mogą imitować dolegliwości charakterystyczne dla choroby narządów wewnętrznych (np. ból w okolicy mostka, spowodowany zmianami w okolicy kręgosłupa piersiowego, może imitować dolegliwości związane z chorobą serca). Możliwa jest także sytuacja, w której chory narząd wewnętrzny, jest źródłem bólu np. w okolicy stawu. W początkach stosowania chiropraktyki uważano, że w prosty sposób można wykorzystać te zależności. Obecnie podchodzi się do nich bardziej sceptycznie, choć nie da się zaprzeczyć występowaniu tego typu zależności.

Na czym polega działanie Chiropraktyka.
Chiropraktyka jest metodą skuteczną, ale nie jest dostępna dla wszystkich Pacjentów. Istnieją przeciwwskazania do jej stosowania. Przed rozpoczęciem leczenia, Fizjoterapeuta na podstawie wywiadu i dostępnych wyników badań, bardzo dokładnie ustala możliwe przeciwwskazania. W razie wystąpienia przeciwwskazań bezwzględnych proponuje inną formę terapii, z arsenału opanowanych metod. W przypadku wystąpienia przeciwwskazań względnych, zabieg przeprowadza z użyciem odpowiednich technik. W przypadku niejasnego rozpoznania, odsyła do odpowiedniego specjalisty.
Palpacja miednicy i pomiar długości kończyn pozwalają określić położenie kości krzyżowej w stosunku do piątego i pozostałych kręgów lędźwiowych. Fizjoterapeuta podczas dalszego, dokładnego badania manualnego, określa mapę przemieszczeń. Następnie, z wykorzystaniem odpowiednio dobranych technik manualnych usuwa odnalezione przemieszczenia.

Jak długo może trwać terapia.
W zależności od tego jak zakorzenione są łańcuchy zmian (jak zadawniony jest problem), zabiegi należy powtórzyć, zazwyczaj kilka razy, z różną częstotliwością.

Wskazania do badania i terapii według założeń metody Ackermanna.
Lepiej zapobiegać niż leczyć. Jeżeli chodzi o kręgosłup, zasadę tę można realizować, decydując się na manualne badanie według założeń metody Ackermanna. Badanie to, przeprowadzane jest pod kątem prawidłowości statyki kręgosłupa i miednicy (prawidłowego ustawienia przestrzennego kości kręgosłupa i miednicy). Bardzo często, podczas badania, mimo pozornego braku zmian i dolegliwości, okazuje się, że w statyce kręgosłupa lub miednicy, występują nieprawidłowości – nierzadko bolesne podczas palpacji. Ich usunięcie znacznie zmniejszy ryzyko wystąpienia dolegliwości w przyszłości.
Odczuwanie nawet niewielkiego bólu w obrębie kręgosłupa, stawów, lub kończyn, podczas normalnej lub zwiększonej, codziennej aktywności ruchowej, świadczy o pewnym już zaawansowaniu zmian (podrażnienie lub niewielkie uszkodzenie struktur, będących źródłem bólu). Jest to wyraźny, choć często lekceważony, sygnał ze strony organizmu – „zajmij się mną”! Przyczyną dolegliwości mogą być odwracalne zaburzenia mechaniki – ich usunięcie zlikwiduje lub zmniejszy dolegliwości. Czasami przyczyną takich dolegliwości są nieodwracalne zmiany strukturalne. Nie ma wtedy możliwości ich usunięcia za pomocą proponowanych metod. Okazuje się jednak, że niejako „dookoła” nieodwracalnych zmian strukturalnych, występują także zmiany funkcjonalne. Ich usunięcie może zmniejszyć dolegliwości, a także przyczynić się do spowolnienia postępu nieodwracalnych zmian strukturalnych.

Silny ból jest sygnałem o znacznym podrażnieniu, lub poważnym uszkodzeniu struktur generujących ból. W takiej sytuacji, postępowanie koncentruje się przede wszystkim na stworzeniu jak najlepszych warunków do ustąpienia podrażnienia, lub wygojenia uszkodzeń. Zdarza się, że silny, nagły ból, spowodowany jest zablokowaniem. Wtedy istnieje szansa, na bardzo szybkie ustąpienie dolegliwości, po przeprowadzonym zabiegu.

Silny ból bywa źródłem zmian odruchowych w postaci dużego napięcia mięśni, które oddziałują na szkielet – np. skolioza reflektoryczna. Bez względu na to, czy ból pojawiał się stopniowo (najprawdopodobniej z powodu zaburzeń statyki i złych nawyków ruchowych), czy wystąpił nagle (najczęściej z powodu zbyt dużego obciążenia struktur – np. dźwignięcie), może pozostawiać swoje piętno w postaci zaburzeń statyki w obrębie kręgosłupa lub miednicy. Także w tych przypadkach, w których ból ustąpił samoistnie, warto poddać się ocenie statyki kręgosłupa i miednicy, w celu zmniejszenia ryzyka ponownego wystąpienia dolegliwości. Statystyki wykazują, że u Pacjentów, którzy w takich przypadkach nie korzystali z profesjonalnej pomocy (specjalistyczne metody fizjoterapeutyczne), ryzyko nawrotu dolegliwości sięga 90%.

Z pozoru błahe przyczyny, mogą przynieść poważne skutki. Warto zapobiegawczo, regularnie, poddawać się kontrolom kręgosłupa.

Terapia według koncepcji Ackermanna, znakomicie współgra z innymi metodami Fizjoterapii: McKenzie, FOI, Kinesio Taping, Terapia powięziowa. Niektóre z tych metod, mogą być alternatywą w przypadku wystąpienia przeciwwskazań do zastosowania metody Ackermanna.

Autor (mgr Rafał Ochowiak) jest absolwentem podyplomowych kursów z zakresu Metody Ackermanna organizowanych przez Instytut Ackermanna.